THA NHÂN LÀ ĐỊA NGỤC

t ha nhân là địa ngục" là trích dẫn quen thuộc của jean paul sartre (hell is other people). tha nhân (người khác) là địa ngục bởi tha nhân là kẻ phán xét, kẻ đây đọa ta (bằng những tín điều, luân lí, thành kiến...vv). tha nhân là kẻ thống trị ta. hình dung, ta ở trong phòng riêng, ta cởi truồng rất thoải mái, nhưng chợt ta biết rằng có một "người khác" đang nhìn ta qua lỗ khóa, lập tức sự thoải mái trước đó bay biến. địa ngục xuất hiện.

để trả lời quan điểm của sartre, wittgenstein nói "địa ngục không phải tha nhân. địa ngục là chính mày" (hell isn't other people. hell is yourself). lời của wittgenstein chẳng những tát lật mặt sartre mà còn cho ta biết rằng chỉ một dòng ta đốn ngộ mà không cần cắm đầu vào chồng kinh điển phật. chỉ có bản thân ta đủ thẩm quyền soi mói ta, còn mọi dị nghị đàm tiếu ngoài kia, bất quá thoảng như rắm muỗi.

việc của nghệ là làm mà ko cần nghe. là họa sĩ thì vẽ đi, đừng có chạy theo lời bình phẩm, và thậm chí, cả lời "khuyên bảo". điều này chẳng mới, thậm chí đã cũ rích. ngót 200 năm trước oscar willde đã phán: "khi nghệ sĩ ghi nhận những gì người khác muốn, và cố gắng đáp ứng nhu cầu của người khác, y không còn là nghệ sĩ mà trở thành một kẻ ngốc".

tự dưng nói tới điều đã cũ rích này, bởi thấy thiên hạ đang xôn xao vì bài trả lời phỏng vấn của đạo diễn trần anh hùng. thiên hạ cho rằng anh này khụng khiệng (khi tỏ thái độ như bên trên vừa viết). thực ra thì sự khụng khiệng của anh ấy chứng tỏ rằng anh ấy đang bị người khác thống trị. anh ấy không dám coi thường khán giả đâu, anh ấy sợ khán giả bỏ con mẹ ra. lấp ló sau sự khụng khiệng là sự băn khoăn, thậm chí yếm thế. nếu thực sự coi "other people" như rắm muỗi thì anh ấy chả cần nói gì về khán giả, thậm chí không cần trả lời phỏng vấn luôn. nhưng, như thế thì đâu còn là trần anh hùng. như thế thì thành bvv mẹ nó rồi :)))).

cuối cùng, dù có đọc sơ bài pv đó thì mình cũng đéo xem phim của tah, dù sơ. ko phải riêng phim đang chiếu, mà tất cả phim của tah. cũng không chỉ tah, mình đéo xem, đọc tất cả những gì quân ba rọi nửa tây nửa ta viết, làm. mình xấu tính mà, hihi. thứ quân ba rọi viết, làm, là để các ông tây bà đầm da trắng xem. xem theo chiều từ trên xuống. vậy thoy.

ta lại chào tháng tư.